...ξεχασμένα επαγγέλματα, αμπελουργός

Αμπελουργός-Οινοποιός

(Λαογραφικό Μουσείο Ραψάνης)

Φωτογραφίες από τη Μαρία Μουζακίτη

...ξεχασμένα επαγγέλματα

Ξεχασμένα Παραδοσιακά Επαγγέλματα και Οικιακές Εργασίες 

(Λαογραφικό Μουσείο  Μηλεών)

Φωτογραφίες από την Μαρία Μουζακίτη

Κτηνοτρόφος

Μάζεμα ελιάς

Υφάντρα

Οινοποιός

Σαμαράς

...η γνώση δεν έχει ηλικία

Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΜΟΥ

Από τη Γιώτα Κίτσου

Μεγάλωσα σ’ ένα χωριό στα Γιάννενα. Τα παιδικά μου χρόνια, συγκριτικά με την εποχή εκείνη, ήταν πολύ καλά, θα έλεγα. Η παιδική μου ζωή δεν προμηνούσε την διακοπή του σχολείου. Οι γονείς μου ήθελαν να συνεχίσω το σχολείο. Πήγα μέχρι την τρίτη γυμνασίου, αλλά, δυστυχώς, δεν ολοκλήρωσα τις σπουδές μου.

Ο λόγος ήταν ο έρωτας! Παντρεύτηκα μικρή. Στα δεκαεφτά μου γέννησα τον πρώτο μου γιο και στα δεκαεννιά τον δεύτερο. Όπως καταλαβαίνετε, οι υποχρεώσεις ήταν μεγάλες, οπότε ούτε σκέψη για συνέχιση του σχολείου. Δεν το έχω μετανιώσει όμως, γιατί έχω δύο υπέροχα παιδιά! Αλλά ένα κενό υπήρχε μέσα μου! Συνειδητά, καλλιέργησα την επιστροφή στα θρανία και το έκανα πράξη!

Η πρώτη μου δουλειά ήταν σ’ ένα εκκολαπτήριο, δηλαδή να τοποθετείς αυγά σε μηχανές και να βγαίνουν πουλάκια! 

Έκανα αρκετές δουλειές. Δούλεψα σε ξενοδοχεία, σε διάφορα τμήματα, πλυντήρια, ταμίας, βοηθός αποθηκάριου. Αργότερα σε επιχείρηση δικιά μας, στον επισιτισμό, εκεί κάνεις τα πάντα και όπου χρειαστεί!

Αρκετά χρόνια δούλεψα σε ραδιοτηλεοπτικό σταθμό, γραμματειακή υποστήριξη, σε τηλεφωνικό κέντρο, στην υποστήριξη εκπομπών.

Δούλεψα σε περίπτερο, ταμίας σε κέντρο διασκέδασης, συνοδός απορριμματοφόρου στον δήμο Αθηναίων. Η τελευταία δουλειά ήταν σε νοσοκομείο, ως καθαρίστρια στα χειρουργεία, ιδιαίτερος χώρος, που σου μαθαίνει να ξεχωρίζεις τα σημαντικά από τα ασήμαντα!

 
                                               

Όλα αυτά τα χρόνια της επαγγελματικής περιπλάνησης, γνώρισα πολλούς και σημαντικούς ανθρώπους από πολλούς επαγγελματικούς χώρους, άλλους τους μυθοποίησα και άλλους τους απομυθοποίησα.

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΑ ΘΡΑΝΙΑ

Η δίψα για μάθηση δεν εξαντλείται απλώς με την απόκτηση ενός χαρτιού, που θα με φέρει σε καλύτερη θέση στη διεκδίκηση μιας θέσης στην αγορά εργασίας. Το έκανα απλώς για να αποκτήσω τις γνώσεις.  «Ήθελα να νιώθω μορφωμένη»! «Το σχολείο μού άνοιξε ορίζοντες».

Καθοδηγητές και συμπαραστάτες σε αυτή την πορεία είναι η Δ/νση και οι καθηγητές που στελεχώνουν το Εσπερινό Γενικό Λύκειο Αγίων Αναργύρων, εκπαιδευτικοί και κυρίως άνθρωποι, που κατανοούν την ιδιαιτερότητα των μαθητών και αφουγκράζονται τις ανάγκες τους. Ο ρόλος τους καθοριστικός, για να ολοκληρωθεί η προσπάθεια. Η επιβράβευση έρχεται απλόχερα και οι απαιτήσεις προσαρμόζονται στα μέτρα των δυνατοτήτων μας!!! Οι ανάγκες της ομάδας καθορίζουν τη διδασκαλία και το πνεύμα που καλλιεργείται είναι ότι όλοι μπορούν, αρκεί να τους μιλάς στη γλώσσα που καταλαβαίνουν, όπως διδάσκει και ο σπουδαίος ψυχολόγος Bruner.  

Ο συνδυασμός σχολείου, δουλειάς και οικογένειας είναι πολύ δύσκολος, μεγάλη κούραση, πολλές οι προτεραιότητες που σe αναγκάζουν νa αφήσεις πίσω κάτι που αγαπάς και θα ήθελες να το κάνεις καλά, σωστά και με αφοσίωση! Κουραστική, αλλά φανταστική εμπειρία!

Όμως, ποτέ δεν είναι αργά! Η γνώση δεν έχει ηλικία!

...σχολικές περιπέτειες

Όνειρα που πραγματοποιούνται

Από τη Μαρία Παναγιώτου

     Το όνομά μου είναι Μαρία Παναγιώτου και είμαι γέννημα - θρέμμα των Κάτω Πατησίων. Η μητέρα μου καταγόταν από την Πάρο και ο πατέρας μου από την Αθήνα, με ρίζες από την Μήλο. Τα καλοκαίρια μου τα περνούσα στην Πάρο, με πολλά μπάνια και ξεγνοιασιά. 

   Στο δημοτικό, ήμουν πάντα μια μέτρια μαθήτρια και υστερούσα στα μαθηματικά. Όταν ήμουνα δέκα χρονών, η μητέρα μου με έβαλε να δουλέψω σε ένα ζαχαροπλαστείο, στο εργαστήριο, κατά την διάρκεια των διακοπών του Πάσχα, αλλά και ένα μήνα από τις καλοκαιρινές διακοπές. Αυτό συνεχίστηκε μέχρι τα δεκατρία μου σε διάφορες δουλειές, όπως παραγγελιοδόχος, σε κατάστημα με αφρολέξ, σε κομμωτήριο, ως βοηθός κλπ. Ήθελε να μου δείξει πώς βγαίνουν τα χρήματα και συγχρόνως να τριφτώ με την δουλειά. 

  Ξεκίνησα λοιπόν το Γυμνάσιο, πηγαίνοντας σε ένα σχολείο αρκετά μακριά. Η απόδοση μου ήταν μέτρια προς κακή, με αποτέλεσμα να μείνω σε ένα κύριο και σε δύο δευτερεύοντα μαθήματα (τότε έμενες στη ίδια τάξη) και να συνεχίσω πάλι κάνοντας την ίδια χρόνια. Με την δεύτερη προσπάθεια, τα κατάφερα και προβιβάστηκα στην δευτέρα. Τα μαθηματικά εξακολουθούσαν να είναι δύσκολα στην κατανόηση, με αποτέλεσμα να μείνω και πάλι. Οι γονείς μου μού το ξεκαθάρισαν πως, αν δεν τα καταφέρω, με περιμένει η δουλειά. Όλο το καλοκαίρι λοιπόν δούλευα σε ένα ξυλόφουρνο από το πρωί μέχρι αργά το μεσημέρι, πήγαινα σπίτι για φαγητό και μετά για ιδιαίτερο μάθημα σε ένα γνωστό μας μαθηματικό. Εννοείται ότι τα χρήματα που έβγαζα πήγαιναν στα ιδιαίτερα. Αυτό με χαροποιούσε, καθώς δεν επιβάρυνα τους γονείς μου και με αυτό το έξοδο.

  Ήρθε ο Σεπτέμβρης και η πολυπόθητη ημέρα που θα έγραφα. Η αγωνία μου ήταν μεγάλη. Πέρασαν δύο - τρεις μέρες και πήγα με καρδιοχτύπι στο σχολείο, για να δω τα αποτελέσματα...Είχα μείνει…. Δεν πίστευα στα μάτια μου! Έψαξα και βρήκα τον καθηγητή και τον ρώτησα γιατί. Δεν μου είπε περισσότερα παρά το ότι με άφησε για μισή μονάδα. Έβαλα τα κλάματα και τα παρακάλια, του είπα ότι οι γονείς μου δεν θα με αφήσουν να συνεχίσω το σχολείο, όμως, ό,τι και αν έκανα, έπεσε στο κενό. Έκλαιγα συνέχεια και, γυρίζοντας στο σπίτι, πήρα ένα κουτί ασπιρίνες, όμως, για καλή μου τύχη, επέστρεψε ο πατέρας μου από την δουλειά του και με έτρεξε στο νοσοκομείο!

   Η συνέχεια ήταν φυσικά να ξεκινήσω τη δουλειά στο κοντινό μας σούπερ μάρκετ, όπου έμεινα έντεκα χρόνια, και είχα δουλέψει σε όλα τα πόστα. 

                                                                     

   Συνέχισα να εργάζομαι για άλλα δεκατέσσερα χρόνια σε διάφορα σούπερ μάρκετ και άλλα επτά χρόνια σε μια κάβα. Στο μεταξύ, είχα παντρευτεί, είχα αποκτήσει δύο παιδιά και είχα να αντιμετωπίσω ένα διαζύγιο, αλλά και την «εξαφάνιση» του τότε συζύγου μου. Τα χρόνια πέρασαν, τα αγόρια μου έγιναν ολόκληροι άνδρες, εγώ τα κατάφερα και βγήκα στην σύνταξη...
  Όμως, το μικρόβιο με έτρωγε, να τελειώσω αυτό που άφησα στη μέση! Ελεύθερη λοιπόν από δουλειά και υποχρεώσεις, έψαξα για σχολείο ενηλίκων, βρήκα το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας (ΣΔΕ) Αγίων Αναργύρων και, χωρίς δεύτερη σκέψη, πήγα και γράφτηκα. Τα παιδιά μου χάρηκαν και με προέτρεψαν να συνεχίσω το σχολείο και να πραγματοποιήσω τα όνειρα που είχα αφήσει στη μέση.

  Οι εμπειρίες που έζησα εκεί ήταν μοναδικές, απόκτησα καινούργιους φίλους, συμμαθητές, καθηγητές και έκανα πράγματα που είχα ξεχάσει. Με την προτροπή των καθηγητών, συνέχισα στο Εσπερινό Λύκειο Αγίων Αναργύρων, και μάλιστα, στο Γενικό, καθώς ήθελα να μάθω ιστορία, αρχαία, γλώσσα… Διψούσα για αυτά τα μαθήματα και οι καθηγητές/καθηγήτριες μου δίνουν και με το παραπάνω τις γνώσεις τους! 

   Όταν λοιπόν κάποιοι γνωστοί και φίλοι μου με ρωτούν πώς πάει το σχολείο, άλλοι με αγάπη και άλλοι με ύφος (τι το θέλεις το σχολείο τώρα σε τέτοια ηλικία), τους απαντάω ότι είναι ένα από τα καλύτερα πράγματα που έκανα στην ζωή μου. Άνοιξαν πιο πολύ οι ορίζοντες μου και νιώθω πιο μεγάλη αυτοπεποίθηση, έχοντας γεμίσει με γνώσεις και εμπειρίες.

  Περιμένοντας λοιπόν το απολυτήριο του λυκείου, προετοιμάζομαι για τις πανελλήνιες και ευελπιστώ να περάσω σε κάποια σχολή, γιατί η ζωή συνεχίζεται και ποτέ δεν είναι αργά για κανέναν να κάνει τα όνειρα του πραγματικότητα και ό,τι προσδοκά να το συναντήσει! 

…Πυξίδα η γνώση

Από τα ταξίδια στη θάλασσα…στο ταξίδι της γνώσης

Από τον Ν.Α.

  Η δουλειά μου ήταν ναυτικός και η ειδικότητα μου λοστρόμος, που σημαίνει προϊστάμενος κουβέρτας (κατάστρωμα). Η ειδικότητα με βοήθησε παρά πολύ στον τρόπο σκέψης και στη διαμόρφωση του χαρακτήρα μου.

  Στην δουλειά μου είχα υπό την επίβλεψή μου ανθρώπους από πολλές και διαφορετικές χώρες και έπρεπε με διαφορετικό τρόπο και σκέψη να δίνω δουλειά σε κάποιον που ήταν από την Ονδούρα, την Κόστα Ρίκα κ.λ.π. Στην πορεία, σιγά – σιγά, έμαθα πώς σκέπτονται οι συγκεκριμένοι εργαζόμενοι. Επίσης, κοντά τους, έμαθα τα ήθη και έθιμά τους. Βλέποντας και παρατηρώντας τους ναύτες μου, την ώρα που εκτελούσαν εργασίες του πλοίου, ακουμπώντας στα ρέλια (κάγκελα), σκεφτόμουν ότι εκεί που ο ουρανός, η θάλασσα και ο ορίζοντας γίνονται ένα, άλλες φορές γαλάζιο και άλλες φορές μπλε, σού γεννούν το συναίσθημα της απόλυτης ζωντάνιας και ελευθερίας, αλλά και ως εικόνες, οι οποίες αποτυπώνονται στο μυαλό μας σαν κάτι το μοναδικό, οι μεγάλοι ωκεανοί έχουν μία άγρια ομορφιά. 

  Πλοίο και πλήρωμα γινόμαστε μέρος της θάλασσας, όπως όλα τα πλάσματά της. Βλέποντας φάλαινες και δελφίνια, έκανα διάφορες σκέψεις. Τελικά, έξω από το νερό ή μέσα σε αυτό, η ζωή μπορεί να μην διαφέρει και τόσο όσο νομίζουμε. Οι φάλαινες και τα δελφίνια ζουν σε κοινωνικές ομάδες με στενούς δεσμούς ανάμεσα τους, αναπτύσσουν πολύπλοκες σχέσεις, μιλάνε μεταξύ τους ακόμη και τοπικές διαλέκτους, όπως ακριβώς οι άνθρωποι. Δεν αποκλείεται ακόμη και να φωνάζουν τα ονόματά τους ή να κουτσομπολεύουν. Παρατηρώντας αυτά τα όμορφα πλάσματα, ειδικά τις μεγαλοπρεπείς φάλαινες, ζήλευα λίγο, επειδή τις έβλεπα με τα παιδιά τους να χαίρονται τον ήλιο και την θάλασσα και το μυαλό μου πήγαινε στην δικιά μου οικογένεια, που ήταν τόσο πολύ μακριά. Ταυτόχρονα, χαιρόμουν που περνούσαν ωραία, εξάλλου μιλούσα με τις σκέψεις μου. Ήμουν στα δικά τους μέρη περαστικός, ένας εργαζόμενος της θάλασσας, που, όταν τελείωνε η σύμβαση εργασίας του, θα γυρνούσε σπίτι του. 

  Σκέψεις περνούν με ταχύτητα από το μυαλό μου, άντε σε λίγες μέρες θα φτάσουμε στο καινούργιο λιμάνι, μετά στο επόμενο, γνωριμία με μιαν άλλη άγνωστη χώρα, καινούργιες εμπειρίες περιπέτειας. Αυτό θα απαντούσα σε κάποιον, εάν μου έκανε το ερώτημα τι σημαίνει για εσένα θάλασσα, αλλά παράλληλα και μεγάλος έρωτας. Αυτό είναι το επάγγελμα του ναυτικού!

  Γνωριμία, εν ολίγοις, με χώρες πολύ αναπτυγμένες, με υψηλό βιοτικό επίπεδο, τεχνολογία, π.χ. οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία κλπ, και με χώρες που έχουν χαμηλό βιοτικό επίπεδο, όπως της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής. Η μεγάλη διαφορά εδώ είναι ότι διαπιστώνεις τι σημαίνει ανθρωπιά, κάτι άγνωστο για τις αναπτυγμένες χώρες. 

Το σχολείο δεν το διέκοψα, απλώς προτίμησα τον τεχνικό κλάδο. Έχω τελειώσει τεχνική σχολή μηχανικών αυτοκινήτων. Πρώτη μου δουλειά ήταν μηχανικός αυτοκινήτων και όχι τυχαία, στην Κρήτη, που είχε ένας θείος μου συνεργείο και από μωρό με έπαιρνε μαζί του. Από εκεί πήρα το ερέθισμα να κάνω αυτήν την δουλειά. 

Η δεύτερη και κύρια δουλειά μου ήταν ναυτικός. Τώρα, είμαι συνταξιούχος. Δεν επέλεξα τυχαία αυτό το επάγγελμα, εφόσον γεννήθηκα σε νησί και, από την ημέρα που άνοιξα τα μάτια μου, το πρώτο πράγμα που είδα, εκτός από τους γονείς μου βέβαια, ήταν η θάλασσα. Αμέτρητες φορές βλέπαμε με τους φίλους μου το Λιβυκό Πέλαγος, τα πλοία που περνούσαν και ονειρευόμασταν να γνωρίσουμε ξένες χώρες και πολιτισμούς. Στην αρχή πήγα προσωρινά, ίσως και δοκιμαστικά, γιατί είναι δύσκολο επάγγελμα και τελικά με κέρδισε η θάλασσα!

    Οι λόγοι που γύρισα στο σχολείο ήταν πολλοί. Ένας από αυτούς τους λόγους, που αποφάσισα να έρθω στο Εσπερινό Λύκειο των Αγίων Αναργύρων, είναι γιατί στα πλοία διάβαζα στον ελεύθερο χρόνο μου, είχα πολλά βιβλία ιστορίας και φιλοσοφίας και έτσι αποφάσισα να πάω σε κάτι ανώτερο, ακόμη και στο Πανεπιστήμιο! Να κάνω ένα μεγάλο ταξίδι, αυτήν την φορά, που όμως δεν θα είναι με πλοίο ή αεροπλάνο, αλλά ένα ταξίδι στη γνώση, μία όμορφη περιπέτεια!

Η συμβουλή μου στους φίλους μου είναι να γυρίσουν πίσω στα θρανία, ποτέ δεν είναι αργά! «Θα γοητευτείτε από το περιβάλλον του σχολείου, θα νιώσετε πάλι νέοι», τους λέω! Και φυσικά, δίνουμε το καλό παράδειγμα στους μικρότερους από εμάς μαθητές, ότι πάντα η προτεραιότητα σε ένα νέο πρέπει να είναι να τελειώσει το σχολείο και όλο τον κύκλο των σπουδών του. Δεν πρέπει να τα παρατάνε, εάν δεν υπάρχει σοβαρός λόγος. Να μην απογοητεύονται εύκολα! Να είναι πάντα αισιόδοξοι!